Potrzeba dania odpowiedzi na pytanie o sens życia w takich epokach jest silniej odczuwana, niż kiedykolwiek indziej. Zresztą sama odpowiedź w takich warunkach nabiera takich cech, które są możliwe jedynie w dniach szczególnie gwałtowanego ujawnienia się sprzeczności świata. Gdzie jest wielkie cierpienie, tam też jest wyższa radość duchowa. Im bardziej dręczące jest odczucie panującego wokół bezsensu, tym wyraźniej i piękniej widać ten bezwarunkowy sens, który stanowi rozwiązanie tragedii świata.
Czyż trzeba do tego dodać, że współczesne wydarzenia i przeżycia, o których mówię, w odniesieniu do podstawowego sensu tej pracy grają jedynie rolę zewnętrznej przyczyny. Ogólnie, ta książka – wyraz światopoglądu jej autora – jest owocem całego jego życia. Bieżące wydarzenia nie określają treści tego światopoglądu, a szczególną i konkretną formę, w którą zostały przybrane niektóre rozdziały książki. Obecna książka jest kontynuacją tych myśli, które już wcześniej rozwijałem w szeregu prac, a zwłaszcza w mojej książce o światopoglądzie Włodzimierza Sołowjowa[1] i w książce o metafizycznych założeniach poznania[2]. Również wszystkie pozostałe prace, dotychczas przeze mnie wydane, po części wyrażają ten sam światopogląd, po części natomiast stanowią przygotowawcze etiudy do tej książki, w której podstawowe zasady mojego światopoglądu są wyrażone w sposób pełniejszy i bardziej określony, niż w moich wcześniejszych pracach. Również moje następne prace religijno-filozoficzne, jeśli Bóg da mi możliwość ich realizacji, mogą być jedynie dalszym rozwojem sformułowanych tutaj głównych myśli o sensie życia.
Moskwa, 15 (28) czerwca 1918 roku.
[1] E. Trubieckoj, Mirosoziercanije W. S. Sołowjowa, Moskwa 1913, I-II (uwaga tłumacza).
[2] E. Trubieckoj, Mietafizyczeskije priedpołożenija poznanija, Moskwa 1917 (uwaga tłumacza).
tłumaczenie Henryk Paprocki
Cała książka w pdf